Łyki statystyki
Od kilkunastu lat zagadnienia statystyki goszczą w zadaniach maturalnych. Statystyka jest to młoda dyscyplina wiedzy matematycznej, która wyodrębniła się z rachunku prawdopodobieństwa. W szczególności statystyka zajmuje się gromadzeniem, przetwarzaniem i prezentacją danych na temat różnych zjawisk, populacji różnych grup przedmiotów czy ludzi. Podstawowym zadaniem statystyków jest porównywanie różnych, pozornie wydawało by się takich samych zbiorów, a przez to tworzenie typowych dla tych zjawisk profili matematycznych. W tym celu statystyka dysponuje wieloma, czasami bardzo podobnymi narzędziami. Wielorakość narzędzi statystycznych spowodowana jest tym, że ich „czułość” dla zróżnicowania dwóch bardzo podobnych populacji jest różna i zastosowanie tylko jednego narzędzia statystycznego nie zawsze pokazuje między tymi zbiorami istniejące różnice. Często bywa też tak, że interpretacja różnic, zaobserwowanych na podstawie tylko jednego kryterium (narzędzia), może być błędna i prowadzić do nieprawdziwych wniosków. Jest to bardzo podobne do diagnozowania przez lekarza chorego. Wiele różnych jednostek chorobowych, leczonych różnymi metodami (czasami wykluczającymi się nawzajem), ma bardzo podobne objawy. Dopiero różnorodność zaordynowanych przez lekarza badań pozwala wykluczyć jedne i utwierdzić lekarza, na którą chorobę ma leczyć pacjenta.
Na pewno każdy z was stał, lub w niedalekiej przyszłości będzie stał, przed koniecznością dokonania jakiegoś wyboru. Uczeń, który kończy gimnazjum, będzie musiał wybrać najlepszą dla siebie szkołę średnią, taką, która zapewni mu najlepszy start w dorosłość. Absolwent szkoły średniej będzie musiał wybrać dla siebie najlepszy kierunek studiów. Na pewno przy tych wyborach będziecie kierować się takimi kryteriami, jak: możliwość znalezienia po tej szkole dobrej pracy; zdawalność egzaminów przez absolwentów tej szkoły; czy jest to szkoła płatna, czy też nie; no i, oczywiście, kierować się będziecie swoimi dyspozycjami i zainteresowaniami.
Teraz dokonamy przeglądu podstawowych narzędzi statystycznych i pokażemy ich praktyczne zastosowanie. Świat Matematyi nr 39 (3/2016) |