Drodzy Czytelnicy,

   Czym może grozić siedzenie przed ekranem komputera? – mogą zastanawiać się niektórzy z Was i z pobłażliwym uśmiechem dodawać w myśli – chyba upadkiem ze stołka. We „Wprost” z 10.06.2007 r. czytamy: „Jeśli od dzieciństwa jesteśmy zmuszeni do zdobywania wiedzy z telewizji, przyzwyczajamy się do uczenia bez zaangażowania. Dlatego dzieciom wychowanym w nieustannym towarzystwie mediów elektronicznych w przyszłości trudno jest zdobywać wiedzę z książek. Mają dużą wiedzę encyklopedyczną, ale jest ona dla nich prawie bezużyteczna, bo nie umieją logicznie łączyć ze sobą przyswajanych informacji ani odróżniać rzeczy istotnych od mało ważnych. Dowiedziono, że IQ dzieci przesiadujących godzinami przed komputerem czy telewizorem może spaść nawet o 10%. Co więcej, mają one kłopoty z posługiwaniem się językiem. Choć rozumieją treść zdarzenia, nie potrafią o nim opowiedzieć”. Z kolei „Focus”, luty 2011 r. przytacza wypowiedź amerykańskiego profesora: „Z badań wynika, że mózg obcujący z internetem zaczyna pracować na innych obrotach. […] Odłącza korę przedczołową, część odpowiedzialną za empatię, altruizm, tolerancję. […] Ci, którym internet towarzyszy stale od dzieciństwa, coraz bardziej przypominają ludzi chorych na autyzm. Mają problemy z komunikowaniem uczuć, rozumieniem cudzego punktu widzenia i utrzymywaniem relacji społecznych: unikają kontaktu wzrokowego, słabo radzą sobie z odczytywaniem mowy ciała – uważa prof. Gary Small, psychiatra z University of California w Los Angeles […]. Zapamiętują oni mnóstwo informacji, ale nie potrafią ich interpretować ani zrobić z nich użytku […]”.
   Cytowane fragmenty są wnioskami z badań prowadzonych przez zespoły neurobiologów (uczonych zajmujących się pracą mózgu) oraz lekarzy-naukowców. Co natomiast myślą już nawet nie tyle o internecie, ale ogólnie o obecnym stanie informatyki, sami profesjonaliści? Roman Galar, znakomity informatyk, profesor w Instytucie Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechniki Wrocławskiej w swoim świetnym artykule „Krajobraz z komputerem” („Matematyka”, kwiecień 2010 r.), napisał: „Tak się złożyło, że choć mamy dziś do czynienia z największym w dziejach wysiłkiem naukowo-badawczym, wspieranym globalną siecią wymiany informacji, to jednocześnie występuje największy od dwu stuleci deficyt radykalnie nowych pomysłów”. Profesor wyjaśnia również, dlaczego kiedyś programowanie rozwijało intelektualnie, a dziś nie. Profesor stwierdza: „W prehistorycznych komputerowo latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku programowanie wymagało opanowania pewnego, dość abstrakcyjnego, systemu instrukcji elementarnych i składania z nich konstrukcji właściwych do rozwiązania zadania. Od tego czasu nastąpił znaczny postęp, którego istota polegała na prefabrykacji. Dzisiejszy, przeciętny programista komputera buduje swój program z gotowych bloczków, wskazując myszką na odpowiednie pozycje w listach wyboru lub klikając w ikonki na paskach narzędzi. Jest to oczywiście szybsze i łatwiejsze niż dawny sposób, ale wydaje się, że przy takim podejściu inwencja pozostaje bardziej skanalizowana i trudniej o radykalnie nowe pomysły. Coś jakby rzeźbienie zastąpić układaniem klocków Lego lub komponować przyjęcie z menu MacDonalda”. Stwierdza on również, że  „[…] maleje korelacja między pasjami komputerowymi i talentami matematycznymi – typ psychologiczny rasowego komputerowca zdaje się ewoluować w stronę intuicyjnej osobowości kierowcy rajdowego”.
   Podsumowując ustalenia można stwierdzić, że długie przesiadywanie przed ekranem monitora pozwala na bezużyteczne zdobywanie mnóstwa bezużytecznych informacji, gdyż w rezultacie spada poziom naszej inteligencji i nie nabywamy umiejętności logicznego myślenia. Ale po co o tym piszę? Otóż, powinniście jasno zdawać sobie sprawę z tego, że przez „Świat Matematyki” nabywacie właśnie te umiejętności, które na rynku pracy są dzisiaj tak bardzo pożądane, o które w dzisiejszych czasach, zdominowanych przez komputery, tak niezwykle trudno. „Świat Matematyki” jest pismem popularnonaukowym, które ma za zadanie pozwolić w miarę łatwo przyswoić Wam umiejętność precyzyjnego, ścisłego, a przy tym wysoce skutecznego logicznego myślenia. Świadczą o tym niezbicie liczne łamigłówki logiczne, jakie niemal stale pojawiają się na łamach naszego pisma, począwszy od diagramowych łamigłówek logicznych, zadania logiczno-matematyczne, a skończywszy na zadaniach tekstowych z łamigłówką logiczną.
   Jako redakcja „Świata Matematyki” czynimy to wszystko z myślą o Was, abyście przyswoili sobie umiejętność logicznego myślenia. Ale nie tylko to mamy na uwadze. Dowiedziono również, że młodzież przesiadująca godzinami przed komputerem czy telewizorem ma trudności z posługiwaniem się językiem, co szczególnie uwidacznia się na lekcjach matematyki, gdy uczeń odpowiada przy tablicy. Otóż, nie potrafi on na ogół zrozumiale opisać przebiegu własnego rozumowania. Zauważcie, że w części samouczkowej czasopisma każde zadanie, obojętnie czy to zadanie logiczne czy tekstowe, czy geometryczne, czy też rozumowanie z zakresu analizy matematycznej, ma często pełny opis przebiegu rozumowania. A wszystko to czynimy po to, abyście nie tylko przyswoili sobie umiejętność nadzwyczaj wydajnego i skutecznego logicznego rozumowania i nabyli niezwykle rzadką umiejętność określaną powiedzeniem „aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa” (J. Słowacki „Beniowski”, Pieśń piąta). Zdajemy sobie doskonale sprawę z tego, że to wszystko za mało i Czytelnicy mają wobec nas znacznie większe oczekiwania. Dlatego „Świat Matematyki” obfituje w nieznane algorytmy, zadziwiające i rzadkie zadania, w nieznane sposoby przeprowadzania wydajnych, a zarazem skutecznych rozumowań – krótko mówiąc pełen jest tego, co unikalne. Ambitnych nastolatków nie cieszy poznawanie tego, co jest powszechnie dostępne, lecz zgłębianie tego, co nieznane.
   Dlaczego o tym piszę? Często obserwuję osoby, które nigdy nie były dobre z matematyki i kompletnie nie rozumieją, co w rzeczywistości popycha je ku tej dziedzinie. Moim zdaniem motorem jest tutaj ambicja – pragnienie bycia lepszym w posługiwaniu się myśleniem od koleżanek i kolegów, własnych nauczycieli czy utytułowanych naukowo wykładowców, a nawet… od czołowych matematyków na świecie. I prawidłowość jest tu taka, że im wyżej dany uczeń postawi sobie poprzeczkę „bycia lepszym od…”, tym większe osiąga sukcesy w matematyce. Po prostu w matematyce nie ma miejsca dla osób bez ambicji. Tę prawidłowość doskonale rozumieją matematycy, pracownicy naukowi. Gdy byli nastolatkami pragnęli być lepsi od swoich nauczycieli matematyki. Jest to naturalne i znane już od starożytności zachowanie w relacji uczeń-mistrz, gdzie ucznia do zgłębiania wiedzy motywuje właśnie pragnienie prześcignięcia swego nauczyciela będącego wzorem. Taka postawa jest motorem postępu. To ona zapewnia ciągły rozwój nauki, to dzięki niej zbudowana została współczesna cywilizacja techniczna.
   I to już koniec naszych rozmyślań. Zapraszamy do wejścia w nowy „Świat Matematyki”. Zaczynamy od „Całkowania dla maluchów”. Tym razem wyprowadzamy wzór na objętość kuli. W kolejnym numerze wyprowadzimy wzór na powierzchnię sfery. Jest także „Krysia biegająca po ruchomych schodach”. Zadanie zostało rozwiązane za pomocą… układu dwóch równań drugiego stopnia z dwiema niewiadomymi. Jest to nowość, bo dotychczas w „Świecie Matematyki” nigdy nie zostało rozwiązane zadanie tekstowe z zastosowaniem takiego układu równań. Są jeszcze „Zegary i złoty podział” – artykuł napisany przez jednego z naszych Czytelników. Jest on, przyznam szczerze, niezwykłą kontynuacją cyklu zadań zegarowych. Otacza go aura niezwykłości za sprawą tego, iż łączy on w sobie tematykę zadań zegarowych z tematyką… złotego podziału, która po dzień dzisiejszy ciągle zadziwia botaników i nie tylko. Jest ona źródłem nieustającej inspiracji i fascynacji dla artystów, szczególnie rzeźbiarzy. Rozpoczynamy też nowy cykl artykułów „Laboratorium matematyczne”. Zapraszamy do czytania bez przerwy na sen.